Λεγκράν, Εμίλ

(Émile Legrand, Φοντενέ-λε-Μαρμιόν 1841 – Παρίσι 1903). Γάλλος νεοελληνιστής. Η οικογένειά του τον προόριζε για τον ιερατικό κλάδο, ωστόσο ο ίδιος εγκατέλειψε τον εκκλησιαστικό βίο το 1866. Τα δύο επόμενα χρόνια ολοκλήρωσε τον πρώτο κύκλο σπουδών και εργάστηκε προσωρινά ως δημοσιογράφος και κατόπιν ως τελωνειακός υπάλληλος. Διένυσε μια περίοδο οξύτατων επαγγελματικών δυσχερειών και αναζητήσεων, αλλά διατηρούσε πάντα έντονο πάθος για την ελληνική γραμματεία (παρότι είχε χάσει ένα σχολικό έτος λόγω της αδυναμίας του στο μάθημα των ελληνικών), το οποίο εστίασε στη βυζαντινή και στη νεοελληνική φιλολογία. Έγινε γνωστός σχεδόν από τα πρώτα του δημοσιεύματα και το 1875 διορίστηκε καθηγητής της ελληνικής φιλολογίας στη Σχολή Ανατολικών Γλωσσών στο Παρίσι. Έκτοτε πραγματοποίησε ταξίδια στην Ιταλία, στην Ελλάδα και στην Τουρκία και συνέλεξε χρήσιμο υλικό για τις μελέτες του. Στα 35 χρόνια της συγγραφικής του δραστηριότητας (1869-1903), ο Λ. κυκλοφόρησε ελληνικά κείμενα και δημοσίευσε μονογραφίες και βιβλιογραφικά έργα, τα οποία συνολικά εκτείνονται σε περίπου 25.000 σελίδες. Εκτός από τον επιβλητικό όγκο του έργου του, η ακρίβεια, η τεκμηρίωση, η βιβλιογραφική ενημερότητα, η πρωτοτυπία των εργασιών του καθώς και η κριτική του δεινότητα στην έκδοση των κειμένων ανέδειξαν τον Λ. σε κορυφαίο νεοελληνιστή φιλόλογο. Στα πιο αξιόλογα δημοσιεύματά του συγκαταλέγεται η Συλλογή μνημείων χρήσιμων για τη μελέτη της νεοελληνικής γλώσσας, σε δύο σειρές (1869-75, 26 τόμοι), όπου εκδόθηκαν με κριτική επεξεργασία, μεταξύ άλλων νεοελληνικών κειμένων, τα έργα Εύμορφη βοσκοπούλα, Ιστορία του Ταγιαπέρα του Τριβώλη, μετάφραση της Ιλιάδας από τον Λουκάνη, γραμματική της κοινής ελληνικής του Νικόλαου Σοφιανού, Ο απόκοπος του Μπεργαδή, η Ιστορία του Σταυράκογλου, ακριτικά τραγούδια, το βυζαντινό μυθιστόρημα Ιμπέριος και Μαργαρώνα, τραγούδια και παραμύθια των Ελλήνων της Καλαβρίας, Ο φυσιολόγος, Ο Διγενής Ακρίτας, ποιήματα του Πτωχοπρόδρομου και του Σαχλίκη, οι Χρησμοί του Λέοντος του Σοφού, Θρήνοι για την άλωση της Κωνσταντινούπολης κ.ά. Στους εννέα τόμους της Βιβλιοθήκης της ελληνικής δημοτικής (Bibliotèque grecque vulgaire, 1880-1902) περιελήφθησαν πεζά και έμμετρα κείμενα των τελευταίων βυζαντινών και των πρώτων μεταβυζαντινών αιώνων (Σπανέας, ποιήματα του Γλυκά, του Γεωργιλά, του Ματθαίου Μυρέων, του Γεωργίου Αιτωλού, του Καισαρίου Δαπόντε, ο Τρωικός πόλεμος του Ερμωνιακού, η Ερωφίλη του Χορτάτζη, εκατοντάδες επιστολές του Μελετίου Πηγά και του Χρύσανθου Νοταρά). Στην πολύτιμη Ελληνική Βιβλιογραφία (1885-1928, 11 τόμοι) περιγράφονται βιβλιογραφικά όλα τα ελληνικά βιβλία που εκδόθηκαν από το 1471 έως το 1790 και βιογραφούνται οι σπουδαιότεροι Έλληνες λόγιοι της περιόδου 1453-1700.